Ulv på Sjoa

Pillarguritoppen

Ulv i Gudbrandsdalen

Ivar Blekastad forteller i "Årbok for Dølaringen 1933" at det var mye ulv i Sel vinteren 1855. Den vinteren pågikk det arbeid med nyveien gjennom Kringen.

"Det var ofte å sjå ulv som gjekk over isen attmed Kringom, medan dei arbeidde der. Men om det gjekk eit minnskot, så var det berre at ulven glante lite attmed sidun - og gjekk roleg vidare. Han var ikkje lett å skræma den kar'n. Eg hugsa ein ulv som sat lite synnanfor Blekastad, sette snuten i vere og tuta: uh, uh, u-uhu! Fleire ulvar vart drepe med gift der um vinter'n. - Dette er visst siste vinter'n det har vore noko til ulv her i dala."

Einar Hovdhaugen hevder imidlertid i samme bok at ulven noe senere drepte en årsgammel hest i Venabygda i Ringebu

"Ulv var her mykje av. Gamle folk kan enno fortelja kor uhugleg det var å høyre ulven yla vinterkveldane. Ulven var ofte nærsøkjen. Ofte kom han heilt fram til husa og tok eitkvart småkrytyret. Det henda han reiv unda jura på kyrom, når dei gjekk i morken. Så seint som kring 1860 drep ulven ein årsgamal øyk her i bygden. Dei laut vera med å gjæte krytyrom stødt"

Å være gjetergutt var heller ingen spøk i følge Hovdhaugen. Av og til hadde de med seg skytevåpen (pistol) som de brukte til å skremme rovdyr med, men vanligvis måtte de klare seg med å blåse i bukkehornluren.
(Kilde: "Årbok for Dølaringen 1933")

I nyere tid har vi få observasjoner av ulv i dalen. Vinteren 2001/02 drepte en hannulv sauer i Heidal, denne ulven ble også sett i Lom, Vågå og Nord-Fron og streifet slik over et nokså stort område.

Flere beretninger om ulv i Gudbrandsdalen

Like ved Sjoa Mat og Bensin ...

... kan du støte på ulv ...

... en (utstoppet) sibirsk ulv som Knut Granli har kjøpt.

Flere beretninger fra Gudbrandsdalen

I årboka for 1952 forteller M. Høgåsen om Ivar Solbakken fra Vågå. Han ble født i 1854 og som 4 - 5 åring hadde han sitt første møte med ulven:

"Ein gong i lauv-hogst-tida, det var endå utpå eftan, vart eg var at geita skyrpte og bles i nasen. Både geitene og sauene var komne inna-gjerdes og gjekk der og metta seg. Då såg eg nordom husa, der fekk eg auga på eit par dyr. Eg bortåt døra og varsla ho mor at det var to framande hundar nordved hafella (gjerdet). Ho mor kom, men der greip ho vesle-bror fort opp frå marka, lokka småkrøtera åt seg inn i fjoset. Trur du ikkje det var gråbein då!
Men beista drog seg seint unna, sprang hafella og vart borte i skogholtet. Slik kunne dei liggje på husveggane i dei dagane."

En annen gang skulle han gå fra Ellingsbø i Heidal over til Skårsgrenda. Han var da 16 - 17 år gammel, så dette måtte være rundt 1870. Det gikk mot natta før han kom av sted og bonden på Ellingsbø kunne fortelle ham at det var ikke fritt for varg innpå Heidalsskogen nå "Det er best du rår deg på ein skikkeleg gild stav før du tek i veg", sa han.

"Då eg kom innåt Gammelsetra fekk eg ein støkk i livet. Det vart eit bråk og eit brak som all skogen rundt om skulle brotna i hop. Men eg heldt meg kald og fann ut at eg måtte ha skræmt opp ein stor rjupehop.
Men der høyrde eg eit ul i vest mot Flatningen, og snart kom det fleire. Eg langa iveg og tykte ikkje det var det grand koseleg her innpå skogen. Gråbeinula kom nærare og skar meg gjennom merg og bein.
Det var ein sliten gut som den natta ved eitt-tida kom ned i Skårsgrenda. Eg har sjeldan vore så kei, men sjeldan au heller så glad som den gongen eg nådde fram til busetjande folk!"

(Kilde: Årbok for Gudbrandsdalen 1952)

START